بررسی امکان افزایش ضریب موفقیت کشت مستقیم ژنوتیپ های برنج با تغییر تاریخ کاشت

انتخاب تاریخ کاشت مناسب، اهمیت زیادی در بهبود عملکرد دانه برنج در سیستم کشت مستقیم دارد. به همین منظور، جهت تعیین زمان مناسب کاشت ژنوتیپ های مختلف برنج در سیستم کشت مستقیم، این آزمایش مزرعه ای به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1385 در مؤسسه تحقیقات برنج کشور (معاونت مازندران) اجرا شد. سه تاریخ کاشت 29 فروردین، 8 و 18 اردیبهشت، در کرت های اصلی و شش ژنوتیپ فجر، طارم محلی، هاشمی و لاین های وارداتی اروگوئه: هیبرید، شماره 18 و 2، در کرت های فرعی مقایسه گردید. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر تمام صفات زراعی به جز ارتفاع بوته، معنی دار بود. هم چنین، اثر ژنوتیپ و برهمکنش دو عامل بر تمام صفات مورد مطالعه معنی دار شد. با تغییر تاریخ کاشت از 29 فروردین به 18 اردیبهشت، بیش تر صفات زراعی و عملکرد دانه افزایش یافتند. در بین ژنوتیپ های مورد بررسی، حداکثر عملکرد دانه متعلق به لاین شماره 2 و ژنوتیپ طارم محلی بود. تحت اثر برهمکنش دو عامل، بیش ترین عملکرد دانه با میانگین 3/1081 گرم در مترمربع از لاین شماره 18 در تاریخ کاشت سوم حاصل شد. با تغییر تاریخ های کاشت، شاخص های رشد در ژنوتیپ های مختلف تغییر یافت. بیش ترین میزان شاخص سطح برگ (09/5) و سرعت رشد محصول (87/193 کیلوگرم در هکتار در روز) در لاین شماره 2 در تاریخ کاشت دوم مشاهده شد. بنابراین، جهت حصول حداکثر عملکرد دانه در کشت مستقیم برنج، کاشت لاین شماره 2 در تاریخ کاشت اول، ژنوتیپ فجر در تاریخ کاشت دوم و ژنوتیپ های هیبرید، طارم محلی، هاشمی و لاین شماره 18 در تاریخ کاشت سوم توصیه می شود.